Καρδιακή Ανεπάρκεια

Η καρδιακή ανεπάρκεια αποτελεί ένα ποικίλης βαρύτητας κλινικό σύνδρομο κατά το οποίο επηρεάζεται η λειτουργία της καρδιάς ως προς την πλήρωση ή/και την εξώθηση του αίματος, ως αποτέλεσμα κάποιας δομικής ή λειτουργικής καρδιακής διαταραχής. Τέτοιες διαταραχές που μπορούν να οδηγήσουν σε καρδιακή ανεπάρκεια είναι η στεφανιαία νόσος, η υπέρταση, οι μυοκαρδιοπάθειες, οι βαλβιδοπάθειες, η πνευμονική εμβολή, οι αρρυθμίες κ.α.

Η καρδιακή ανεπάρκεια μπορεί να εκδηλωθεί με συμπτώματα και κλινικά σημεία όπως δύσπνοια κατά την κατάκλιση, κατά την προσπάθεια ή/και στην ηρεμία, αίσθημα αδυναμίας, εύκολη κόπωση, αίσθημα παλμών και οίδημα κάτω άκρων. Σε σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να παρουσιαστούν σοβαρές επιπλοκές όπως κακοήθεις αρρυθμίες ή συσσώρευση υγρού στους πνεύμονες, γνωστή ως πνευμονικό οίδημα, που μπορεί να προκαλέσει έντονη δύσπνοια και να απειλήσει τη ζωή του ασθενούς.

Η διάγνωση της καρδιακής ανεπάρκειας γίνεται μέσω της καλής κλινικής εξέτασης/ λήψης ιστορικού και μιας σειράς εξετάσεων, όπως η ακτινογραφία θώρακος, το ηλεκτροκαρδιογράφημα, ο υπέρηχος καρδιάς, η δοκιμασία κόπωσης, το Holter ρυθμού 24ώρου, οι εξετάσεις αίματος αλλά και πιο εξειδικευμένων εξετάσεων στα πλαίσια διερεύνησης του αιτίου που την προκάλεσε όπως μαγνητική τομογραφία καρδιάς, stress echo και στεφανιογραφία. Με τη βοήθεια αυτών των εξετάσεων, ο καρδιολόγος καθορίζει τη σοβαρότητα της κατάστασης, την αιτία και τον τύπο της καρδιακής ανεπάρκειας και καταστρώνει το θεραπευτικό πλάνο.

Η πρόγνωση της καρδιακής ανεπάρκειας εξαρτάται από την αιτία που την προκάλεσε, τη βαρύτητα με την οποία εκδηλώνεται και την εφαρμογή ή όχι έγκαιρης θεραπείας.

Η θεραπεία της καρδιακής ανεπάρκειας στοχεύει στη μείωση των συμπτωμάτων, την αποφυγή επιπλοκών, την βελτίωση της ποιότητας ζωής του ασθενούς αλλά και της πρόγνωσης της νόσου. Αρχικά συστήνονται υγιεινοδιαιτητικές αλλαγές στο τρόπο ζωής των ασθενών. Η φαρμακευτική αγωγή περιλαμβάνει διουρητικά, β-αναστολείς και αναστολείς του συστήματος ρενίνης-αγγειοτενσίνης-αλδοστερόνης. Τα τελευταία χρόνια έχουν προστεθεί στην θεραπευτική φαρέτρα μας νέα φάρμακα που βελτιώνουν σημαντικά την ποιότητα ζωής και την πρόγνωση των ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια (sacubitril/ valsartan και αναστολείς SGLT2). Πρωταρχικό ρόλο παίζει πάντα η αντιμετώπιση/θεραπεία του αιτίου που προκάλεσε την καρδιακή ανεπάρκεια (επαναιμάτωση στη στεφανιαία νόσο, επεμβατική αντιμετώπιση της βαλβιδοπάθειας κτλ).

Σε περιπτώσεις που οι ασθενείς εμφανίζουν ή διατρέχουν κίνδυνο να εμφανίσουν τάχυ- ή βράδυ-αρρυθμίες ενδέχεται να χρειαστεί η διενέργεια κατάλυσης (ablation), εμφύτευσης βηματοδότη ή/και απινιδωτή για τη διαχείριση τους και την πρόληψη του καρδιακού θανάτου. Σε πολύ προχωρημένες περιπτώσεις ενδέχεται να χρειαστεί η τοποθέτηση συσκευής μηχανικής υποστήριξης της κυκλοφορίας ή/και μεταμόσχευση καρδιάς.

Η καρδιακή αποκατάσταση, η αλλαγή του τρόπου ζωής με υγιεινή διατροφή και τακτική άσκηση (όσο είναι εφικτό), καθώς και η παρακολούθηση από τον καρδιολόγο είναι ζωτικής σημασίας για την αποτελεσματική διαχείριση της καρδιακής ανεπάρκειας. Με τη σωστή φαρμακευτική αγωγή, την παρακολούθηση και την υιοθέτηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής, οι ασθενείς μπορούν να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής τους και να περιορίσουν τις επιπλοκές που σχετίζονται με αυτήν την πάθηση.